Chuẩn bị nguồn nhân lực cho Nhà máy thông minh

Nhà máy thông minh có cắt giảm nhân công lao động?

Nhiều người lo ngại rằng, cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ thay đổi cơ cấu nhân công lao động trong các nhà máy thông minh, thay thế con người bằng hệ thống robot tự động. Nhưng thực tế ở Mỹ đã đã chỉ ra điều ngược lại: Chưa bao giờ, ngành sản xuất nước này nhận thấy nhu cầu lớn đến vậy đối với lượng lao động làm việc trong các nhà máy. 

Điều này là hoàn toàn có cơ sở nếu nhìn nhận vào cơ cấu nhân sự trong nhóm ngành sản xuất. Một trong những nguyên nhân lớn dẫn tới việc thiếu hụt lao động trong nhà máy thông minh là vấn đề già hóa dân số: khi một bộ phận lớn lao động trẻ tuổi có chuyên môn có xu hướng chuyển dịch lên đô thị, trong khi nhân công có tuổi chuẩn bị về hưu. Bên cạnh đó cũng phổ biến tình trạng nghỉ việc hàng loạt do không thích nghi được với mô hình làm việc với hệ thống mới. Đó là chưa kể tới đặc thù của lao động trình độ thấp là bất ổn định, thực dụng, tâm lý bầy đàn, v..v… 

Đọc thêm: Nhà máy thông minh là gì? Và tại sao chúng ta cần nó?

Không thể loại bỏ vai trò của người lao động trong Nhà máy thông minh

Trước tình trạng giảm sút nguồn lực nghiêm trọng như vậy, việc làm tất yếu của các doanh nghiệp khi chuyển dịch sang mô hình Nhà máy thông minh là ưu tiên nâng cao năng lực của đội ngũ nhân công lao động cũ. Đây được đánh giá là việc làm khôn ngoan khi vừa mang lại lợi ích cho doanh nghiệp lẫn người lao động: Doanh nghiệp hạn chế khó khăn khi tìm kiếm nhân sự mới, đỡ tốn thời gian đào tạo nhân lực; người lao động được tạo cơ hội tiếp tục đảm bảo công việc tại nơi mình đã gắn bó. Tuy nhiên, cơ hội rộng mở không đồng nghĩa với việc nó dành cho tất cả mọi người. 

Định hướng đào tạo nhân lực cho Nhà máy thông minh

Trước sự chuyển mình của ngành công nghiệp, người lao động cũng phải sẵn sàng thích ứng và làm chủ các công nghệ mới của nhà máy thông minh như trí tuệ nhân tạo, robot tự động, các hệ thống quản trị ERP tiên tiến áp dụng trí tuệ nhân tạo. Vậy nhân lực thời đại 4.0 cần chuẩn bị những gì cho công việc của tương lai?

Người lao động cần trang bị kỹ năng gì để không bị đào thải trong môi trường Nhà máy thông minh?

• Tính linh hoạt: Nhà máy thông minh được vận hành vô cùng linh hoạt, các khâu, các bộ phận từ sản xuất đến giao vận, điều phối đều được điều chỉnh dưới sự kiểm soát của hệ thống quản trị ERP theo thời gian thực. Mọi sự thay đổi trong hoạt động sản xuất sẽ được thực hiện với độ trễ chỉ tính bằng giờ, phút, chứ không phức tạp và qua nhiều các cấp độ phòng ban như quá trình vận hành hiện tại. Vì vậy, con người – một mắt xích quan trọng trong nhà máy cũng cần phải trang bị khả năng linh hoạt, thích nghi và thay đổi tốt, trong cả cách thực hiện lẫn tư duy về công việc của mình.
• Hợp tác và nhận thức về quy trình: Người lao động dù ở bất kì vị trí nào cũng cần xác định rằng, nếu không muốn máy móc đe dọa đến công việc của mình, thì phải nâng cao năng lực để nhận thức quy trình vận hành và hợp tác nhuần nhuyễn với hệ thống máy móc tự động. Về phía chủ doanh nghiệp, khi áp dụng mô hình nhà máy thông minh cũng cần khuyến khích nhân viên bổ sung các kỹ năng quản lý quy trình cấp cao hơn. 
• Sẵn sàng học hỏi và áp dụng các kỹ năng mềm: Trong tương lai, người lao động sẽ không chỉ được đánh giá năng lực giữa trên kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm mà còn dựa vào những kĩ năng mềm của mình. Điều đó không có nghĩa là nhân viên không cần phải trau dồi các kỹ năng công việc cụ thể của họ, nhưng nên sẵn sàng bổ sung những gì mà doanh nghiệp định hướng để làm việc hiệu quả trong nhà máy thông minh. Bộ kỹ năng mềm ấy bao gồm: các khả năng từ cơ bản đến nâng cao về CNTT, kĩ năng giải quyết công việc độc lập, phương thức giao tiếp hiệu quả, đọc hiểu các phân tích dữ liệu, v..v…

Đọc thêm: 10 cách thông minh để cải thiện hiệu suất trong công việc

Kết

Cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ buộc các doanh nghiệp truyền thống tái cấu trúc lai hệ thống sản xuất theo hướng thông minh hơn. Trong đó, một môi trường làm việc được kỳ vọng sẽ kết hợp công nghệ tiên tiến và phát huy được hết tiềm năng của con người, để mang lại năng suất cao nhất. Vì vậy, ngay từ bây giờ, các nhà lãnh đạo và công nhân cũng cần phải trang bị những năng lực cần thiết nêu trên để chuyển dịch thành công sang mô hình Nhà máy thông minh của tương lai.